Što je AIDS?
Sindrom stečenog nedostatka imunosti (eng. AIDS - Acquired Immunodeficiency Syndrome, fr. SIDA - Syndrome d'ImmunoDéficience Acquise) je stanje u kojem je došlo do takvog slabljena imunosti da se javljaju određene bolesti koje se u inače zdravih ljudi ne pojavljuju.AIDS je hronično, po život opasno stanje, uzrokovano virusom humane imunodificijencije (HIV). Postoje dva tipa HIV-a, HIV tip 1 i HIV tip 2. Infekcija HIV-om tipa 1 danas je daleko rasprostranjenija od infekcije HIV-om tipa 2, koji se uglavnom nalazi u nekim afričkim zemljama.
HIV tip 1 napada posebnu vrstu bijelih krvnih stanica, tzv. pomoćnike (CD4) limfocite. Limfociti CD4 imaju ključnu ulogu u mobilizaciji imunog sistema protiv različitih mikroorganizama kao što su bakterije, virusi i paraziti. Odrasla zdrava osoba ima više od 500 limfocita CD4 u mm3 krvi. Kako propada sve veći broj limfocita CD4 to je naš imunološki sistem sve slabiji. HIV-om možete biti zaraženi dugi niz godina prije nego se razvije AIDS. Da bi vam se dijagnosticirao AIDS, broj limfocita CD4 mora pasti ispod 200 ili morate imati jednu od komplikacija tipičnih za AIDS kao što su:
- upala pluća uzrokovana Pneumocystis jiroveci
- infekcija uzrokovana citomegalovirusom
- tuberkuloza
- toksoplazmoza
- kriptosporidioza
HIV se također prenosi i na neke druge krvne stanice, monocite/makrofage i dendritičke stanice.
Postoje tri glavna puta prijenosa infekcije: spolni, putem krvi i sa zaražene majke na dijete tokom trudnoće, porođaja i dojenjem.
HIV se nalazi u krvi, spermi i vaginalnom sekretu zaražene osobe u količini dovoljnoj da zarazi druge osobe.
Inače znanstvenici smatraju da se virus sličan HIV-u najprije pojavio u nekim populacijama majmuna u Africi, gdje ih se lovi za hranu. Kontakt sa zaraženom krvi majmuna tokom komadanja mesa ili kuhanja omogućio je virusu da prijeđe na ljude i postane HIV.
Infekcija virusom humane imunodeficijencije (HIV) s posljedičnim stečenim manjkom imuniteta (AIDS) jedna je od najtežih bolesti u istoriji čovječanstva. Od početka epidemije umrlo je preko 25 miliona ljudi. Najnovije procjene ukazuju da je širenje epidemije u Istočnoj Europi najbrže na svijetu.
Seksualni put prijenosa infekcije HIV-a dominira u ukupnom broju HIV inficiranih osoba. Vjerovatni put prijenosa infekcije u 48,5% zaraženih je muški homoseksualni odnos, nešto manje (36,1%) zaraženo je heteroseksualnim odnosom. Zaražavanja heteroseksualnim odnosom i dalje su značajno vezana za boravak u inozemstvu, trgovinu seksom i učestalo mijenjanje partnera.
AIDS nije izlječiv, no postoje lijekovi koji mogu značajno usporiti napredovanje bolesti.
