Piše: dr. sci med. Dragan Ivanović, specijalista ginekologije i akušerstva
Od tada do danas bilježimo veliki napredak u primjeni ove metode, a samo zahvaljujući postupcima koji su obavljeni u klinici Medico-S na svijet je došlo više od 1 500 djece. Prema zvaničnoj svjetskoj statistici oko 8 miliona djece širom svijeta začeto je postupkom vantjelesne oplodnje.
Kako se utvrđuje neplodnost?
Prema zvaničnoj, u stručnoj javnosti usvojenoj definiciji Svjetske zdravstvene organizacije, neplodnost je nemogućnost ostvarivanja trudnoće nakon godinu dana nezaštićenih odnosa, odnosno već nakon šest mjeseci ukoliko je riječ o parovima koji su stariji od 35 godina.
Današnja medicina u stanju je da u oko 80% slučajeva utvrdi uzrok neplodnosti, dok se u oko 20% slučajeva radi o idiopatskom sterilitetu – kada parovi imaju uredne medicinske parametre ali do začeća ne dolazi prirodnim putem.
Koje su faze vantjelesne oplodnje?
Ukoliko je vantjelesna oplodnja jedini način liječenja i ostvarivanja trudnoće slijedi nekoliko etapa čije trajanje zavisi od zdravstvenog stanja pacijenata.
Šta je stimulacija ovulacije?
Prvu fazu postupka vantjelesne predstavlja hormonska stimulacija jajnika koja se radi u svrhu dobijanja optimalnog broja jajnih ćelija. Više jajnih ćelija, pruža mogućnost izbora najkvalitetnijih ćelija koje će kasnije u laboratorijskom dijelu postupka biti oplođene nekom od metoda vantjelesne oplodnje.
Aspiracija jajnih ćelija
Aspiracija jajnih ćelija je mali operativni zahvat tokom kojeg se obavlja punkcija folikula, time i jajnih ćelija koje su nastale tokom postupka stimulacije. Aspiracija se obavlja aspiracijskom iglom u trenutku odgovarajuće zrelosti folikula.
Ovaj zahvat se u klinici Medico-S klinici obavlja pod kratkotrajnom opštom anestezijom, a komplikacije su veoma rijetke.
Laboratorijska faza
Odmah po završetku aspiracije klinički embriolog pod mikroskopom pregleda dostavljeni materijal i utvrđuje broj i kvalitet jajnih ćelija. U međuvremenu se iz ejakulata ( pacijent uzorak dostavlja prije aspiracije), posebnim laboratorijskim metodama izdvajaju najbolji spermatozoidi koji će ući u proces oplodnje.
- Klasični VTO postupak ili In vitro fertilizacija (IVF)
Tokom klasičnog postupka, u laboratorijskim uslovima poboljšavaju se uslovi za „susret“ jajne ćelije i spermatozoida. Nakon približno 18 sati utvrđuje se da li je došlo do oplodnje, a 24 časa poslije provjerava se da li je došlo do adekvatne diobe ćelije.
- ICSI – intracitoplazmatska injekcija
U slučaju smanjene muške plodnosti embriolozi primjenjuju ICSI postupak, tako što uz pomoć mikroskopa i mikromanipulatora ubrizgavaju spermatozoid u jajnu ćeliju. Ovo je veoma delikatan postupak za koji je potrebno izuzetno znanje, vještina i iskustvo kliničkih embriologa.
Embriotransfer
Kultivacija embriona se odvija od 2 do 5 dana u strogo kontrolisanim uslovima inkubatora i pod budnim očima embriologa. U klinici Medico-S dostupna je Time lapse metoda (kao i ostale napredne laboratorijske metode), kojom se prati razvoj embriona 24 sata, te bira najbolji za proceduru embriotranfera. Prenos embriona u matericu ili embriotransfer je kruna postupka vantjelesne oplodnje i najčešće se obavlja drugi, treći ili peti dan od oplodnje jajne ćelije, u zavisnosti od broja i kvaliteta embriona. Riječ je o kratkotrajnoj i bezbolnoj metodi.
Nakon zahvata pacijentica miruje u sobi za odmor oko sat vremena. Nakon dvije nedelje mirovanja, pacijentica radi beta hCG nalaz kako bi se ustanovilo da li je došlo do trudnoće.
Piše: dr. sci med. Dragan Ivanović, specijalista ginekologije i akušerstva
