AUTOR ČLANKA
Prof.dr. Zuvdija Kandić
Spec. abdominalne hirurgije, subspec. digestivna hirurgijaALEA dr. KANDIĆBiografija

Dermoidna presakralna cista (pilonidalni sinus) predstavlja šupljinu obloženu granulacionom tkivom koja je lokalizirana u predjelu trtične, sjedalne kosti, ispunjenu dlakama i gnojnim sadržajem.

Lokalizirana je potkožno, a sa kožom komunicira uzanim epiteliziranim kanalom i otvorom koji se nalazi u srednjoj liniji, nekoliko santimetara od čmarnog otvora. Rjeđe, otvor se nalazi u regiji nazubljene linije, na oko 1,5 cm unutar čmara, što predstavlja znatno teži problem. U šupljini sinusa nalazi se gnojni sadržaj i dlake.

Uzroci nastanka oboljenja

Dermoidna presakralna cista nastaje kao urođena malformacija (10 posto), u čijoj se šupljini mogu naći čvrste materije kao zubi, kosti. Najčešće nastaje traumom, kao stečena promjena koja se formira prodiranjem dlaka u potkožno masno tkivo. Zanimanja, kao što su vozači, dlakave osobe i oni sa sjedećim zanimanjima mogu pogodovati nastanku ove bolesti.

Ovo oboljenje se manifestuje paralelno sa povećanim rastom dlaka i aktivnosti lojnih žljezda u pubertetu.

U većini slučajeva simptomi se prvi put zapažaju u dobi 20-25 godina, te je ova bolest, najčešće, problem populacije mlađe dobi.

Muškarci tri puta češće oboljevaju od žena.

Znaci bolesti

Cista (sinus) u početku je asimptomatska, dok se ne zagnoji infekcijom sadržaja koji se luči unutar njene šupljine ili infekcijom iz korjena uvrnutih dlaka. Tada se klinički znaci ispoljavaju u vidu bolova u predjelu sjedalne kosti, otoka, visoke temparature, tresavice, malaksalosti, nemoći. Bolesnik se žali na bolove te regije, otežano hoda, ima bolne defekacije, izrazito je blijed, malaksao, intoksiciran.

Formirani gnoj spontano, perforacijom se pojavi napolje ili nakon hirurške incizije (otvaranja).

Radi se o gustom, smrdljivom gnoju, koji prlja donje rublje i širi neprijatni zadah.

Dijagnoza i liječenje

Dijagnoza se postavlja na osnovu tegoba bolesnika, lokalnog nalaza i gistulografije. Liječenje dermoidne presakralne ciste (pilonidalnog sinusa) je hirurško.

Eliptična ekscizija iskusnog stručnjaka rješava problem u cjelosti. Samo otvaranje uskim rezom, koje se i danas najčešće radi ne rješava bolest, već je pretvara u hrončni proces koji, potom, neprekidno secenira (vlaži), prlja rublje, širi smrdljiv sadržaj, truje organizam svojim toksinima).

Analne bradavice (Condylomata acuminata) 

Analne bradavice (condylomata acuminata) su bradavičaste bjeličaste izrasline kože koje rastu u analnom (čmarnom kanalu) i perianalnoj zoni, te u regiji spoljnih genitalnih organa.

Kadkada se izrasline nalaze u analanom kanalu, preponama ili čak u ampuli rektuma i vagini. Mogu biti male ili diskretne, ali su obično multiple i spajaju se tako da formiraju veće, karfiolaste mase koje ometaju defekaciju (izlazak stolice).

Uzroci i simptomi bolesti

Virusna infekcija se smatra uzročnikom nastanka analnih bradavica, koji se najvjerovatnije prenosi seksualnim putem. Prate i rektalne homoseksualne odnose kod muškaraca.

Lako se lediraju i maceriraju, vlaže, krvare, sekundarno se inficiraju i šire neprijatan zadah.

Svrab u predjelu čmara i u drugim mjestima njihove lokalizacije i prljavo-smrdljiva sekrecija su najčešći simptomi ove bolesti u mirnoj fazi, koji vremenom postaju izrazitiji, tako da se bolesnici najčešće javljaju u poodmakloj fazi oboljenja.

Postoji mogućnost maligne alteracije ove bolesti. Mogući su uzrok su tumora grlića maternice i završnog dijela debelog crijeva.

Od ovih šiljatih proliferacija, treba razlikovati, donekle slične, bjelkaste, pojedinačne, u vidu manjih pločica, kondilome koji se, danas dosta rijetko viđaju. To su condyloma lata, kao znak sifilitičkog oboljenja.

Liječenje bolesti

Liječenje analnih bradavica ovisi o njihovoj rasprostranjenosti. Manje analne bradavice mogu se izlječiti lokalnom primjenom brojnih preparata čija aplikacija tri nedjelje. Veće analne bradavice se hirurški liječe. Nakon operacije lokalno se primjenjuje Interferon mast.

Analne bradavice često recidiviraju (ponovo se javljaju) čije je liječenje podosta komplicirano.

Preporuke 

Svaka bol koja se naglo javlja u predjelu čmarne regije, praćena crvenilom i otokom kože te zone, tresavicom, povišenom temperaturom, znojenjem, malasalošću, otežanom i bolnom derfekacijom, lošim opštim stanjem bolesnika, zahtjeva hitan pregled stručnjaka i njegov pravilno proveden terapijski postupak u najvećem broju slučajeva rješava bolest u cjelosti. 

Neadekvatan postupak vodi brojnim komplikacijama u smislu stvaranja hroničnih, tvdokornih fistula.

Potreba za novim kompliciranim zahvatima, kao i nestručan atak na sfinkterni mehanizam čmarne zone vodi smetnjama koje se ispoljavaju u nedovoljnoj kontroli stolice i vjetrova. To predstavlja težak medicinski i socijalni problem koji u potpunosti izoluje bolesnika, stvarajući mu nesnosan život, a društvu ili samom pacijentu nepotrebne finansijske izdatke za dugotrajno, često, malo uspješno liječenje.